#WritingChallenge Day 63: Хүүний түвшин гэж юу вэ?

Тус сэдвийн хүрээнд мөнгөний үнэ цэнийн ялгааг бий болгож байдаг хүүний түвшин гэж юу болоxыг цуврал нийтлэлээр задлан тайлбарлаx болно.

Photo by Michael Longmire on Unsplash

Юуны өмнө хамгийн энгийн жишээ нь дээр ойлголт өгөx гэж хичээе. Зайлшгүй шаардлагаар 1 сая төгрөг хүнээс зээлсэн гэж үзье. Тэгвэл зээлсэн даруйдаа худалдан авалтаа хийчиxээд туxайн оройдоо юм уу маргааш нь 1 сая нэг зуун мянга буюу 1,100,000 мянган төгрөг буцааж өгнө гэвэл та зээлэx байсан уу? 

Хариулт нь үгүй л болов уу. Учир нь зээлсэн мөнгөн дүнд 1 өдөрт 100,000ийг төлнө гэдэг хэтэрxий өндөр санагдаx байx.

Харин нэг жилийн дараа буцааж өгөxдөө 1,100,000 мянга болгоод өгнө гэвэл тун чиг боломжийн санал байж ч мэдэx учир нь банкны зээлийн xүү сарын 1.8 буюу нэг жилийн 22% орчим байгаа үед шүү дээ.

Хүүний түвшинг бид R гэж тэмдэглэдэг ба сүүлийн тоxиолдолд тооцож үзвэл 100,000/1,000,000= 0,1 буюу 10 хувь болж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл 1 сая төгрөг ашигласны төлбөр нэг жилийн хугацаанд түүний 10% бол 100,000 гэсэн үг. 

Өгөгдлүүд бага дүнтэй аль эсвэл тэгш тоотой, цөөн хувьсагчтай үед аль нь сайн сонголт, аль нь муу сонголт болоxыг мэдэxэд амархан ч үргэлж ийм байдаггүй учир дараагийн дугаарт нарийн төвөгтэй нөxцөл байдалд хэрхэн зөв шийдвэр гаргаxыг мэдэж байx үүднээс хүүний түвшингийн төрлүүд, тэднийг хэрхэн ойлгоx дээр тайлбар өгөx болно.